Nowotwory nadnerczy w większości są zmianami łagodnymi (gruczolaki), jednak mogą być one poważnym zagrożeniem w sytuacji, gdy wykazują wzmożoną produkcję hormonalną. Nadmierne wydzielanie glikokortykosteroidów prowadzi do wystąpienia objawów związanych z chorobą Cushinga (otyłość, zaniki mięśni, nadciśnienie, cukrzyca). Rak kory nadnerczy jest rzadkim, złośliwym nowotworem, występującym częściej u kobiet niż u mężczyzn. Odnotowuje się dwa szczyty zachorowań, pierwszy dotyczy okresu dziecięcego (ok. 5. roku życia), drugi osób dorosłych po 40.roku życia. Nie leczony rozsiewa się w organizmie dając przerzuty, najczęściej do wątroby, płuc i kości.

Nadnercza – budowa i funkcje

Nadnercza są parzystym, niewielkim narządem, położonym na szczycie nerek. W związku ze zdolnością wytwarzania hormonów (niezbędnych do życia), należą do grupy gruczołów wydzielania wewnętrznego.

Kora nadnerczy jest podzielona na trzy warstwy, od zewnątrz:

• kłębkowatą – produkującą aldosteron,
• pasmowatą – wytwarzającą kortyzol i kortyzon,
• siatkowatą – odpowiedzialną za produkcję androgenów ( testosteronu, dehydrpiandosteronu i androstenodionu).

Rdzeń nadnerczy produkuje adrenalinę, noradrenalinę i dopaminę (aminy katecholowe), odpowiadające m.in. za częstość pracy serca i utrzymanie prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi.

Rodzaje guzów nadnerczy

Do rozwoju raka kory nadnerczy dochodzi, gdy jej komórki zmieniają się i rozwijają w sposób niekontrolowany, tworząc masę zwaną guzem. Zmiana ta może mieć charakter łagodny (zmiana niezłośliwa) lub złośliwy (zmiana rakowa). Guz nowotworowy jest to zbiór dużej liczby komórek nowotworowych, które mają zdolność do rozprzestrzeniania się do innych części ciała. Guzy nadnercza powodują nierzadko nadprodukcję wydzielanych przez nie hormonów. Znacznie częściej guzy nadnercza są diagnozowane jako przerzuty ( np. z płuc), niż jako rak pierwotny. W zależności od czynności wydzielniczej guza (czy produkuje nadmiernie hormony czy też nie), a także czy jest to rak pierwotny (czy wtórny), wywołuje zróżnicowane objawy. Odmienne są także metody leczenia.

Wyróżnia się następujące typy guzów nadnerczy :

• Gruczolak – jest najczęstszym typem guzów wydzielania endokrynnego, obejmującym 99% przypadków. Stanowi zmianę łagodną, z niezmienioną funkcją nadnercza. Często nie powoduje objawów. Gruczolak niewielkich rozmiarów zazwyczaj nie wymaga leczenia.
• Rak kory nadnerczy – występuje bardzo rzadko, 2-5 przypadków na milion. Guzy nadnerczy rozwijają się najczęściej w korze nadnerczy. Może również produkować hormony.
• Neuroblastoma , to rozwijający się w rdzeniu nadnerczy nowotwór wieku dziecięcego. Więcej informacji znajdziesz w rozdziale neurblastoma.
• Guz chromochłonny (pheochromocytoma), jest to guz, który cechuje się wydzielaniem katecholamin wysoko ponad normę.